08.09.2020
SG kısaltmasıyla iş hayatında yoğun olarak kullanılan iş sağlığı ve güvenliği tanımını yapacak olursak. "işyerinde işin yürütülmesi sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanan sağlığa zarar verebilecek koşullardan korunmak amacıyla yapılan sistemli ve bilimsel çalışmalardır" diyebiliriz.
İş sağlığı ve güvenliği - İSG olgusu, Avrupa Birliği içerisinde de, 1980’li yıllardan itibaren ağırlıkla ele alınmaya başlanmıştır. Özellikle, 1989 yılında çıkarılan 89/391/EEC sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Direktifi, iş sağlığı ve güvenliği alanında çerçeve direktif olarak kabul edilmiş ve daha sonra bu çerçeve direktife dayanarak çok sayıda bireysel direktif çıkarılmıştır. Ülkemizde 2012 yılında yürürlüge giren 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu da Avrupa Birliği uyum süresince hayatımıza girmiştir.
Çalışanları Güvenliğini Sağlamak: İş sağlığı ve güvenliği çalışmalarının ana amacını oluşturur. Çalışanları iş kazaları ve meslek hastalıklarına karsı koruyarak ruh ve beden bütünlüklerinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Üretim Güvenliğini Sağlamak: Bir işyerinde üretim güvenliğinin sağlanması beraberinde verimin artması sonucunu doğuracağından özellikle ekonomik açıdan önemlidir.
İşletme Güvenliğini Sağlamak: İşyerinde alınacak tedbirlerle, iş kazalarından veya güvensiz ve sağlıksız çalışma ortamından dolayı doğabilecek makine arızaları ve devre dışı kalmaları, patlama olayları, yangın gibi işletmeyi tehlikeye düşürebilecek durumlar ortadan kaldırılacağından işletme güvenliği sağlanmış olur.
Amaçlarından da anlaşılabileceği gibi iş sağlığı ve güvenliği çok yönlü bir çalışmayı gerektirir. Çalışmalar sırasında da tıp, fizik, kimya, matematik, istatistik, iktisat, sosyoloji, psikoloji ve ergonomi gibi bilimlerden yararlanılır. Çalışma alanı ise, tüm iş kollarını kapsar. Doğal olarak da her iş kolunda bazı farklılıklar gösterir. İş sağlığı ve iş güvenliği konusunda yapılan tüm çalışmalara rağmen, iş kazaları ve meslek hastalıklarının istenilen düzeye indirgenemediği tespit edilmiştir. Meslek hastalıkları yeterli düzeyde tespit edilememekte ancak iş kazaları büyük oranda tespit edilebilmektedir. Meydana gelen iş kazaları sonucu kesikler, yaralanmalar, elektrik çarpması, zehirlenmeler, cilt hastalıkları, kırıklar, organ kayıpları, ölümler ve toplu ölümler şeklinde karşımıza çıkmaktadır. İş sağlığı ve iş güvenliğini tek cümleyle özetleyecek olursak; “insan merkezli yaklaşımın adıdır” demek uygun olacaktır.
İSG bir ekip işidir. Belli bir çalışan sayısının üzerinde olan işyerlerinde isg kurulu kurma ve tehlike sınıfına göre değişen aralıklarla (az tehlikeli: 3 ayda 1, tehlikeli 2 ayda 1, çok tehlikeli ayda 1) toplanma ve işletmenin isg ihtiyaçlarını ve uygunsuzluklarını tartışma ve karara bağlama yükümlülüğü vardır. Genel olarak iş sağlığıyla ilgili uygunsuzlukları işyeri hekimi, iş güvenliğiyle ilgili olanları ise iş güvenliği uzmanı belirler ve isg kuruluna sunar. Kurulda ayrıca işveren vekili ve çalışan sayısına göre değişen sayıda çalışan temsilcisi bulunur.
Kısacası işletme İSG'yi çalışanların görüşlerine yer vererek, bir ekip halinde yürütmelidir. İş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi iş sağlığı ve güvenliği konusundaki en yetkin kişiler olsa da, isg risklerini işi sürekli yapan insanlar kadar detaylı göremeyebilirler. İSG konusunda en verimli sonuç, bütün çalışanları işin içine katarak alınacaktır.