27.07.2021
Gözde Coşkun - Sevgi Açar
Mısır Arap Cumhuriyeti, Mısır 2030 Vizyonu kapsamında 207/2020 Sayılı Gümrük Kanunu’nu yayımlaması ile beraber, ilgili kanunun 39.maddesine istinaden Mısır’a yapılacak ihracatlar için Nafeza platformu üzerinden işlemlerin yürütüldüğü bir sisteme geçmektedir. Bu platform ile Mısır Arap Cumhuriyeti; gelen her ithalat ürününün önceden tespit edilerek uygunluğunun kontrol edilmesini sağlamak, gümrük işlemlerini kolaylaştırmak, limanda oluşabilecek beklemelerin son bulmasını sağlamak ve Mısır’ı bölgesel ve küresel ticaret merkezi haline getirmeyi amaçlamaktadır. Sistem test amacıyla 1 Nisan’da başlamış olup, Mısır Maliye Bakanlığı tarafından 2021/328 sayılı Karar ile zorunlu olacağı tarih 3 ay ertelenerek 1 Temmuz yerine 1 Ekim olarak belirlenmiştir.
İhracat gönderisi için, ihracat ülkesinden hareket etmeden en az 48 saat/en çok 3 ay önce; ithalatçı, ihracatçıdan temin etmiş olduğu ihracat evraklarına göre gümrük tarafından istenilen bilgileri Nafeza sistemine giriş yapar ve ACID (Gönderi Ön Bilgilendirme-Advanced Cargo Information) numarası alabilmek için talep oluşturur. Talebe istinaden Gümrük Otoritesinin değerlendirmesinin olumlu olması sonucunda, ACID numarası oluşur ve ithalatçı, ACID numarasını ihracat evraklarına eklenmesi için ihracatçıya gönderir. İhracatçı ACID numarası eklenmiş ihracat belgelerini evrak gönderme platformu olan CargoX’e yükler ve ithalatçının onayına sunar. İthalatçı evrakları inceler ve uygun bulması halinde e-imzası ile imzalayarak evrakları, Nafeza sistemi üzerinden 46 haneli gümrük kabul kararını almak için, gümrük otoritesine başvuru yapar. Gümrük otoritesinin onayından geçen varış yapan eşyaların, vergisinin ödenmesine istinaden herhangi bir problem oluşmaması durumunda gümrük sahasından çıkışına izin verilir. Özel izne tabi bir gönderi olmaması durumunda eşyaların ortalama 2-3 gün içinde gümrükten çıkışı hedeflenmektedir.
Bu yeni sistem ile ihracatçılar CargoX platformuna kayıt olarak, ihracat evraklarını bu sistem üzerinden Mısır’daki ithalatçı firmaya göndermektedir. CargoX platformu kayıt olan kullanıcılar için Blockchain Key oluştururarak güvenli evrak transferine imkân sağlamaktadır. Platformun dezavantajı ise evrak gönderimi yapmak için Units adı verilen kredi satın alınması gerekmektedir. ACID numarasına bağlı olarak evrak gönderimi sırasında her evrak başına kredi düşmektedir. Bu durum ihracatçılar açısından yeni bir maliyet kalemi oluşmasına neden olacaktır.
Mısır Arap Cumhuriyeti’nin yayımladığı bildiride 1 Ekim 2021 tarihinden itibaren varış yapacak sadece denizyolu gönderilerinde ACID numarası bulunmayan ürünler için, bütün masraflar ihracatçıya ait olmak üzere mahrece iade durumu söz konusu olacaktır. Aynı zamanda, ACID numarasına ilişkin hataların eşyanın bulunduğu gemi hareket etmeden önce giderilmesi gerekmektedir. Bu durumun yanı sıra sistemde oluşabilecek sorunlar için nasıl bir yol izleneceği şu an için belirsizdir.
Bu sisteme geçilmesiyle beraber, ülkemizden Mısır’a ihracat yapan ihracatçılarımız açısından, evrak akışının hızlanması, kargo maliyetlerinin düşmesi, Mısır’da oluşabilecek gecikmelerden kaynaklı maliyetlerin düşmesi ve özellikle yaş-meyve sebze ihracatlarında bekleme sürelerinin azalması olumlu olacaktır. Ayrıca evraklardaki konsolosluk, elçilik ve ticaret odası onaylarının da kaldırılması söz konusudur.
